Wat zijn de doelstellingen?

In de openbare ruimte is aandacht voor ecologisch beheer en onderhoud. Dit betekent onder meer dat bij het onderhoud van openbaar groen rekening wordt gehouden met de (potentieel) aanwezige flora en fauna. Daar waar het niet hoeft (en waar de veiligheid het toelaat) maaien we niet. Hiermee sturen we actief op het verhogen van de biodiversiteit. In sommige delen van de stad, zoals het Overkamppark en het Wittesteinpark, gelden bij het onderhoud ecologische principes en wordt er minder gestuurd op het behalen van de beeldkwaliteit.

We zetten bij meerjarenonderhoudsprojecten waar mogelijk participatie in voor het succesvol vergroenen van de openbare ruimte. Zo maken we samen met inwoners de leefomgeving klimaatadaptiever, biodiverser en gezonder. Ook zoeken we uit waar we in de stad, los van onderhoudsprojecten, al eerder groenblauwe maatregelen moeten treffen om te extreme hittestress tegen te gaan. Voorbeeldprojecten waar we voor een dergelijke aanpak hebben gekozen zijn op de Staart en de Dubbeldamseweg.

Samen met onze groene partners uit de stad werken we het nieuwe kapbeleid uit. We vertalen dit naar de nieuwe bomenlijst. Zo werken we aan de bescherming van ons waardevolle bomenstand in de stad.

Het primaire doel van sportparken is om daar te sporten, maar we hebben ook oog voor water, groen en biodiversiteit. Op sportparken Schenkeldijk, Stadspolders en Krommedijk verbeteren we de beplanting en breiden we bosschages uit. Op Schenkeldijk en Stadspolders leggen we ook bloemrijke zones aan en verbeteren we het bomenbeheer. Zo versterken we de biodiversiteit op deze sportparken en dragen we bij aan het verlagen van hittestress. Ook maken we de sportparken met deze maatregelen groener, aantrekkelijker en versterken we hun rol binnen het ecologisch netwerk van de stad.

Vanuit onze deelname aan het convenant Schoon en Emissieloos Bouwen leggen we strengere eisen op voor de emissies van bouwmaterieel bij onze aanbestedingen. Daarnaast hebben we meer aandacht voor het hergebruik van materialen die vrijkomen bij projecten. In 2026 zetten we vaker in op de toepassing van de methode Milieu Kosten Indicator. Deze methode helpt ons om te bepalen welke milieu-impact keuzes in projecten hebben. Op deze manier zijn we in staat betere integrale afwegingen te maken, wat het duurzamer uitvoeren van projecten in de openbare ruimte ten goede komt.

Met het educatie- en recreatieaanbod laten Weizigt en het Biesboschcentrum bewoners de natuur van dichtbij beleven. Vanuit de gedachte dat wanneer mensen zich verbonden voelen met de natuur, zij daar beter zorg voor willen dragen. 'Natuurlijk beleven en leren' vormt de inhoudelijke basis voor de samenwerking tussen de betrokken partijen in Dordrecht. Ook in 2026 bieden het Biesboschcentrum en Weizigt vanuit deze gemeenschappelijke visie een actueel en educatief aanbod aan voor scholen. Daarnaast zijn er verschillende samenwerkingen in het kader van educatie zoals Water Educatie Drechtsteden en het project Groen Doet Goed in samenwerking met Toppie Dordrecht.

Samen met bewoners en andere betrokken partijen werken we aan een stedenbouwkundig ontwerp dat laat zien hoe we de gebieden passend bij de doelstellingen voor het Stadspark inrichten. Om de gebieden met elkaar te verbinden leggen we de zogeheten Parkloop aan. We verwachten in 2026 een aanbesteding te kunnen houden voor de aanleg van paden, groen, water en (waar van toepassing) parkeerplaatsen in grasbetontegels in deelgebieden sportpark Schenkeldijk, Stevensweg en Parkendriehoek. Verder bekijken we welke mogelijke initiatieven of functies een plek zouden kunnen krijgen in het Stadspark. Denk bijvoorbeeld aan een voedselbos of een openluchttheater. Ook brengen we in beeld of er mogelijkheden zijn voor dubbelgebruik van gebouwen in het Stadspark.

Met educatie aan kinderen en volwassenen laten Weizigt en het Biesboschcentrum bewoners de natuur van dichtbij beleven, samen met partners uit de stad. We sluiten aan bij onderhoudsprojecten zoals bij de Haringvlietstraat en omgeving om tuinen te vergroenen. Dit doen we door middel van het organiseren van plantdagen. We ondersteunen Groene Buren die acties organiseren om hun buurtbewoners enthousiast te maken voor meer groen. Tevens zetten we daarvoor de Tuincoach en Tegelophaalservice in.

De kansen en maatregelen vanuit het onderzoek 'Florerend Biesboschcentrum' worden verder uitgerold en geïmplementeerd. Zo wordt overgestapt op een dynamische programmering, waarbij door spreiding van activiteiten het seizoenspatroon wordt doorbroken. Ook worden efficiencyslagen in de bedrijfsvoering gemaakt. De restanttaakstelling Biesboschcentrum wordt als bredere opgave gezien voor het hele gebied de Biesbosch. Hiervoor is er een bestuurlijke opdracht uitgezet waarbij we tevens de haalbaarheid van deze bredere opgave onderzoeken. Het Biesboschcentrum wil de positionering als recreatiegebied integraal ontwikkelen, rekening houdend met de andere buitengebieden binnen Dordrecht en de omgeving. Om deze reden is ook aangesloten bij het programma Recreatie en Toerisme in de Buitengebieden (RTB).

We stellen een evacuatieplan op, waar het aanwijzen en/of realiseren van vluchtplekken bij dreigende overstroming ook onder valt. Denk aan het Maasterras en De Staart als grootschalige hoogwater schuillocaties. We organiseren een jaarlijks waterfestival om de eeuwenlange relatie tussen Dordrecht en water te vieren evenals waterbewustzijn en sociale cohesie te stimuleren. 'De Redders van Dordt', een jaarlijks evenement om zo een hele generatie jongeren groot te brengen met kennis van klimaatverandering en wat ze zelf kunnen doen om te handelen bij extreme situaties, is hier een integraal onderdeel van. Door handelingsperspectieven te ontwikkelen op het gebied van waterveiligheid werken we aan zelf- en samenredzaamheid. We ontwikkelen dergelijke perspectieven ook op het gebied van wateroverlast, hitte en droogte.

We zetten een eerste stap richting klimaatstresstesten voor de sportparken in Dordrecht. Hiermee willen we per locatie in beeld brengen wat de belangrijkste opgaven en oplossingen zijn op het gebied van hitte, wateroverlast, droogte, groenblauwe verbindingen en biodiversiteit. De resultaten geven richting aan toekomstige aanpassingen en investeringen. We starten met het verzamelen van data en het opstellen van een analysekader. Zo werken we toe naar klimaatadaptieve en toekomstbestendige sportparken.

De financiële taakstelling voor de Biesbosch is aanzienlijk. Het Biesboschcentrum heeft daar dankzij structureel lagere lasten en hogere baten vanaf 2025, al deels invulling aan gegeven. Toch zijn we er nog niet. We zien de financiële uitdaging voor het hele gebied van de Biesbosch. In 2026 onderzoeken we daarom de mogelijkheden van bredere maatregelen om de inkomsten in en voor de Biesbosch verder te vergroten.

We intensiveren de uitvoering van de energietransitie. We maken hierbij gebruik van gestructureerde inzet van de Energiehulp voor begeleiding en extra financiële middelen vanuit het Volkshuisvestingsfonds en het Nationaal Isolatieprogramma voor de financiering van maatregelen (Dordt Isoleert). Via de CDOKE-middelen hebben we onze eigen organisatie hiervoor op orde gebracht. In 2026 isoleren we hiermee ruim 600 woningen in Dordrecht.
Samen met onze partners ondersteunen we actief onze inwoners die moeite hebben met het betalen van hun energierekening. Dit door middel van kleine energiebesparende maatregelen en het geven van tips. Ook het belang voor de volksgezondheid van ventileren en het tegengaan van hittestress wordt meegenomen. Huurders ondersteunen we bij het verduurzamen van hun woning met advies en bemiddeling.
We werken aan een uitvoeringsstrategie voor de warmtetransitie en stellen een wijkuitvoeringsplan warmte op voor Crabbehof. We onderzoeken hierbij de inzet van de nieuwe bevoegdheden uit de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw). We breiden onze ontzorgingsaanpak maatschappelijk vastgoed uit en gaan door met energiebesparing bij bedrijven. We verduurzamen ons eigen vastgoed en zetten in op het steeds klimaatneutraler en circulair bouwen en slopen.

Bestaande energiecoöperaties onderzoeken groepscontracten en collectieve investeringen en er worden minimaal twee nieuwe coöperaties opgericht. We ronden gesprekken met grote uitstoters af en stellen een plan van aanpak op. Bedrijven in Dordt West worden betrokken bij de wijkaanpak energietransitie, ondersteund door het provinciale MKB-ontzorgingsprogramma. Door middel van een regionale krachtenbundeling Zuid-Holland-Zuid werken we samen met gemeenten, de omgevingsdienst en de Provincie Zuid-Holland aan een circulaire regio. In 2026 richt zich dit met name op circulaire bedrijvigheid en bouw.

We pakken netcongestie aan door extra stations ruimtelijk in te passen en het net slimmer te benutten, bijvoorbeeld via energiecoöperaties op bedrijventerreinen. We ontwikkelen zon- en windenergie verder binnen een passende energiemix. In 2026 stellen we hiervoor het programma Duurzame Energie vast, waarin de zoeklocaties voor energieopwek worden opgenomen die overblijven na onderzoek en participatie.

Het mobiliteitsplan 2040, vastgesteld in september 2024, richt zich op duurzame mobiliteit via het STOMP-principe. In 2025 is gestart met wijkgerichte uitwerking; in 2026 volgen de eerste wijkplannen. Fiets- en loopnetwerken worden verbeterd, met prioriteit voor snelfietsroutes richting Rotterdam in verband met het onderhoud aan de Papendrechtse brug. De invoering van de zero-emissiezone (ZE-zone) is in voorbereiding. De snelheidsverlaging op de N3 blijft onderwerp van overleg met RWS.

Op verschillende manieren werken we toe naar klimaatneutraal beheer en onderhoud van gemeentelijke sportaccommodaties. Zo willen we per locatie in beeld brengen wat de belangrijkste opgaven en oplossingen zijn op het gebied van hitte, wateroverlast, droogte, groenblauwe verbindingen en biodiversiteit. De resultaten geven richting aan toekomstige aanpassingen en investeringen. We starten met het verzamelen van data en het opstellen van een analysekader. Zo werken we toe naar klimaatadaptieve en toekomstbestendige gemeentelijke sportparken.

Met het afronden van de realisatie van inzamelvoorzieningen bij hoogbouwlocaties zorgen we ervoor dat meer afval gescheiden ingezameld kan worden. We bewaken de kwaliteit van de ingezamelde stromen, bijvoorbeeld door in gesprek te gaan met bewoners wanneer dat nodig is. Ondertussen versterken we de inzet op een schone stad en wordt handhaving ingezet om verkeerd gedrag te ontmoedigen. Hiertoe zijn twee boa's specifiek voor afval inzetbaar.

In 2026 gaan we binnen de Nationale Aanpak Funderingsproblematiek - samen met 5 andere gemeenten en met procesgeld vanuit het Rijk - werken aan een leeraanpak voor het omgaan met de opgave bodemdaling en funderingsproblematiek. In de leeraanpak willen we leren hoe we door middel van een gebiedsgerichte aanpak en samen met bewoners en financiële sector, oplossingen kunnen vinden voor de problemen aan (funderingen van) woningen die ontstaan (zijn) door bodemdaling in de stad. Vanaf 2026 komt er ook beperkt uitvoeringsgeld vanuit het Rijk om een kleine pilot te uit te voeren. Daarnaast nemen we deel aan de community of practice van het Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen, waar we kennis en ervaringen uitwisselen met de andere 5 gemeenten en het Rijk. De rijksbijdrage voor het werken aan de leeraanpak is ook gekoppeld aan het opstellen van leerdoelen en het uitwisselen van ervaringen, ook met andere gemeenten in Nederland.

Door onze bedrijfsvoering slimmer in te richten, kunnen we de kwaliteit verhogen zonder dat dit altijd extra middelen vraagt. We plannen onderhoud meer data-gestuurd en seizoensgebonden, werken nauwer samen met andere gemeentelijke teams en lossen meldingen sneller op dankzij betere processen. Ook voeren we structureel meer gesprekken met verenigingen over de accommodaties en sportparken waarmee de dienstverlening van hogere kwaliteit is. Door deze gedeelde verantwoordelijkheid voelen gebruikers zich ook meer betrokken bij het onderhoud. Tot slot kunnen we bij renovaties investeren in kwaliteitsverhogende voorzieningen dankzij in 2023 en 2024 extra beschikbaar gestelde middelen. Denk bijvoorbeeld aan automatische beregening bij natuurgrasvelden.

De gemeenten Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht en Molenlanden werken samen in het dossier Chemours/PFAS. Dit doen zij in nauwe afstemming met andere overheden, waterschappen, drinkwaterbedrijven en kennisinstellingen. De nadruk ligt op het terugdringen van de uitstoot van Chemours naar 0. Maar ook op het opruimen van de vervuiling die in het verleden door Chemours is veroorzaakt, dan wel bij het verkrijgen van een passende schadeloosstelling.
De onderhandelingen over een fonds voor compensatie van de geleden schade zijn afgerond in 2026. Vanaf 2026 worden alle bekende moestuinen in deze gemeenten aangepakt door de onafhankelijke stichting Moestuinherstel. Naar verwachting kan in 2026 gestart worden met de bronaanpak van de verontreiniging in de zwemplas Merwelanden. In 2026 werken we, samen met de VNG aan de uitwerking van door alle gemeenten aangenomen motie “Op weg naar een PFAS-vrije samenleving”. Net als in 2025 blijven we het dossier onder de aandacht brengen bij onder andere volksvertegenwoordigers. Dit doen we samen met actieve inwonersgroepen en de GGD. Tot slot maken wij ons, samen met alle betrokken partijen, sterk voor duidelijke en toegankelijke communicatie richting inwoners en ondernemers. Dit doen we via de in 2024 gelanceerde website www.pfasinfo.nl, digitale nieuwsbrieven, huis-aan-huisbladen, sociale media en fysieke informatiemarkten.

Na vaststelling van de Omgevingsvisie 2.0, waarin de kaders voor het ruimtelijk beleid rondom externe veiligheid zijn opgenomen, beginnen we met het opstellen en actualiseren van de omgevingsplanregels. Tegelijkertijd starten we met het vertalen van het traditionele en abstracte begrip “groepsrisico” naar “populatiedichthedenbeleid”. Dit beleid richt zich op het aantal mensen dat in een bepaald gebied mag wonen of verblijven, in relatie tot de risico’s van gevaarlijke stoffen en externe veiligheid.

In 2026 wordt verder ingezet op het structureel verbeteren van veiligheidsmaatregelen en voorzieningen rondom het spoor. De mondiale ontwikkeling geeft een nationale zorg op de weerbaarheid van de spoorsector. In het kader van de nationale investeringen in kader van de brede weerbaarheid voor onder andere infrastructuur, zal de gemeente het belang van beschermende maatregelen aan het binnenstedelijk spoor in relatie tot de kwetsbaarheid van de omgeving expliciet onder de aandacht brengen bij het Rijk.

Als gemeente zijn we verantwoordelijk voor de (nazorg van) overheidssaneringen. De uitvoering van wettelijke bodemtaken (ondergebracht bij de Omgevingsdienst) en het actueel houden van het bodembeleid en de bodemregels. Dat laatste doen we regionaal binnen Zuid-Holland Zuid. Speciale inzet doen we op het thema lood en schoolpleinen en op het PFAS-dossier. Dordrecht werkt in het kader van het Schone Lucht Akkoord op meerdere fronten aan het verbeteren van de luchtkwaliteit. Zo zetten we in op emissieloos bouwen via het convenant Schoon Emissieloos Bouwen (SEB) en verankeren dit in ons aanbestedingsbeleid. Ook investeren we in walstroomvoorzieningen voor binnenvaart om uitstoot in de havengebieden te verminderen. Daarnaast nemen we deel aan de landelijke klankbordgroep over de implementatie van de aangescherpte EU-luchtkwaliteitsnormen voor 2030, om helderheid te krijgen over de (juridische) rolverdeling tussen Rijk en decentrale overheden.

Aan de hand van het Actieplan Geluid 2024-2029 richten we ons op bouwen op geluidbelaste locaties, aandacht voor geluid bij onderhoud en herinrichting van wegen en de koppeling van geluid in de projecten gericht op het na-isoleren en verduurzamen van bestaande woningen. Daarnaast stellen we saneringsprogramma’s op voor de ruim 1.000 saneringswoningen die we hebben in Dordrecht en toetsen we de saneringsprogramma’s van het rijk rond rijkswegen en spoorwegen.

De buitengebieden van Dordrecht en het Nationale Park zijn geliefd bij Dordtenaren en bij bezoekers. We groeien als stad en ook toeristen weten Dordrecht steeds meer te vinden. Door de verwachte groei van de stad verwachten we dat de druk in de buitengebieden toe zal nemen. Om balans te creëren tussen recreanten, toeristen en andere waardes stellen we een programma Recreatie en Toerisme in de Buitengebieden op (RTB). Het programma bestaat uit een visie en een uitvoeringsprogramma. In 2026 leveren we het programma op.

Sinds 2021 werken wij in het Nationaal Park De Biesbosch samen binnen het Biesboschnetwerk (Dordrecht, Altena, Drimmelen, Staatsbosbeheer en IVN). Dit stelt ons in staat om belanghebbenden en betrokkenen een actieve rol te geven in de planvorming en uitvoering van ons Nationaal Park De Biesbosch. In onze Visie Balanceren in de Biesbosch beschrijven we onze missie. We voeren het in 2025 vastgestelde beleidsprogramma Nationale Parken uit.